Fizioterapiya – hərəkət və funksional bərpanın elmidir. Bu ixtisas həkimlik və bərpa təbabətinin mühüm sahələrindən biri olub, insanın əzələ, sümük və sinir sistemi ilə bağlı problemlərinin aradan qaldırılmasına kömək edir.
Fizioterapiya mütəxəssisləri müxtəlif məşqlər, manual terapiya, elektroterapiya, su prosedurları və digər müalicə üsullarından istifadə edərək xəstələrin həyat keyfiyyətini yüksəldirlər. Onların əsas məqsədi dərmandan az istifadə edərək, təbii yollarla bədənin öz gücünü bərpa etməsinə şərait yaratmaqdır.
Azərbaycanda fizioterapiya ixtisası əsasən tibb universitetlərində və bəzi tibb kolleclərində mövcuddur. Azərbaycan Tibb Universiteti bu istiqamətdə mütəxəssislər hazırlayan əsas ali məktəblərdən biridir.
Bundan başqa, Bakı Tibb Kolleci və digər regional kolleclərdə fizioterapiya üzrə texniki kadrlar yetişdirilir. Təhsil müddəti bakalavr səviyyəsində adətən 4 il, kolleclərdə isə 2-3 il təşkil edir.
Fizioterapiya ixtisasında tələbələr tibbin müxtəlif sahələrini öyrənirlər. Onların proqramına aşağıdakı fənlər daxildir:
Anatomiya və insan fiziologiyası Biokimya və biomexanika Patologiya və reabilitasiya əsasları Fizioterapiya və reabilitasiya metodları Manual terapiya və masaj texnikaları Elektroterapiya və hidroterapiya İdman tibbi və bərpa məşqləri Psixologiya və pasiyentlə ünsiyyət bacarıqları
Təhsil müddətində tələbələr həm nəzəri biliklər qazanır, həm də xəstəxana və reabilitasiya mərkəzlərində praktik təcrübə keçirlər.
Bəli, bu sahə yalnız bu gün yox, gələcəkdə də çox dəyərli olacaq. Çünki həyat tərzinin dəyişməsi, oturaq işlərin artması və idman zədələrinin çoxalması fizioterapiya xidmətlərinə tələbatı artırır.
Bundan əlavə, yaşlanan əhali qruplarında hərəkət problemləri daha çox müşahidə olunur ki, bu da fizioterapevtlərin rolunu daha vacib edir. Pandemiya dövründən sonra isə ağciyər reabilitasiyası və hərəkət funksiyalarının bərpası üçün fizioterapiyaya maraq daha da böyüyüb.
Azərbaycanda yeni işə başlayan fizioterapevtlər orta hesabla 800-1200 AZN maaş qazanırlar. Özəl klinikalarda və reabilitasiya mərkəzlərində bu rəqəm 1500-2000 AZN-ə qədər yüksələ bilər.
Xaricdə isə maaş imkanları daha genişdir. Məsələn, Almaniyada fizioterapevtlərin illik gəliri orta hesabla 35,000 – 50,000 avro, ABŞ-da isə 60,000 – 80,000 dollar civarındadır. Bu ölkələrdə fizioterapiya yüksək dəyər verilən peşələrdən biridir və iş imkanları genişdir.
Fizioterapevt olmaq istəyənlər yalnız tibbi biliklə kifayətlənməməli, həm də müəyyən şəxsi keyfiyyətlərə sahib olmalıdırlar:
Pasiyentlərlə ünsiyyətdə səbirli və empatik olmaq İnsan bədəninin hərəkət mexanizmini dərindən öyrənməyə maraq Davamlı öyrənmək və yenilikləri izləmək istəyi Fiziki cəhətdən aktiv və dayanıqlı olmaq Komanda ilə işləmək bacarığı
Çünki fizioterapevt yalnız müalicə aparmır, həm də pasiyenti motivasiya edir, ona psixoloji dəstək göstərir.
Fizioterapiya qlobal miqyasda çox tələbatlı sahədir. Ona görə də ingilis dili mütləqdir. Əksər elmi məqalələr, metodikalar və beynəlxalq konfranslar ingiliscədir. Xaricdə işləmək üçün ingilis dilini ən azı B2 səviyyəsində, daha yaxşısı isə C1 səviyyəsində bilmək lazımdır.
Əgər hədəf Almaniya, Fransa və ya Skandinaviya ölkələridirsə, həmin ölkələrin dilini də öyrənmək vacibdir. Bu, həm təhsil, həm də iş imkanlarını daha rahat əldə etməyə şərait yaradır.
Fizioterapiya ixtisası insanlara sağlamlığını və hərəkət azadlığını qaytaran çox dəyərli bir sahədir. Bu ixtisası seçənlər sabit iş imkanları, yüksək gəlir və ən əsası cəmiyyət üçün faydalı olmaq imkanı əldə edirlər. Azərbaycanda fizioterapiya üzrə təhsil almaq mümkündür, lakin daha geniş imkanlar və müasir yanaşmalar üçün xaricdə təhsil almaq tövsiyə olunur.
Xaricdə fizioterapiya proqramları tələbələrə həm nəzəri bilik, həm də praktiki təcrübə qazandırır. Diplom isə beynəlxalq səviyyədə tanındığından, məzunlar Avropada və Amerikada rahatlıqla işləyə bilirlər.